"As linguas non teñen dereitos, só os individuos. Temos dereito a elixir a lingua dos nosos fillos no sistema educativo. Eis os dous lemas recorrentes cos que algúns grupos semellan ter descuberto o ariete para turrar contra o lexítimo dereito a normalizar a nosa lingua. (...)
A primeira asertación descoñece, ou quer descoñecer, unha nova categoría na evolución dos dereitos -seica son antievolucionistas- e que configura os chamados dereitos colectivos, de solidariedade ou dereitos de terceira xeración. Na historia e expansión dos dereitos humanos achamos unha primeira xeración constituída polos dereitos fundamentais de liberdade (expresión, asociación, residencia, opinión, manifestación, etc.) e unha segunda xeración conformada polos dereitos de igualdade (económicos, sociais, culturais, educativos, sanitarios, etc.). A categoría dos dereitos colectivos integra dereitos como os da paz, a un medio ambiente saudábel, a protección dos consumidores, o dereito ao desenvolvemento, ao goce sobre os patrimonios comúns e os espazos públicos, ás identidades colectivas, a protección das diversidades culturais, a libre determinación, etc. Estes dereitos predícanse dunha colectividade, non de individuos illados; non equivalen á suma dos dereitos individuais dos membros do grupo, senón que garanten e protexen o acceso a bens cun valor xurídico colectivo. Se os dereitos humanos de primeira e segunda xeración tamén incorporan contidos colectivos, estes son esencialmente dos individuos, namentres os de terceira xeración non se poden realizar máis que a través dunha acción colectiva ou comunitaria, dunha acción solidaria ou concertada de todos os estamentos sociais e, xa que logo, son de titularidade colectiva. (...)
Nas comunidades con lingua propia, a liberdade non é un sumatorio de liberdades individuais, senón que acada caracteres comunitarios onde os poderes públicos deben garantir e protexer este ben colectivo institucionalizando a lingua do grupo como oficial, regulamentando e pulando polo seu aprendizaxe e uso público, así como procurar a súa conservación e existencia." (Henrique del Bosque: De cruzadas lingüísticas. Vieiros, 28/01/2009)
#11 hai 15 horas e 23 minutos Raimundo [Valora este comentario Positivo -3 Negativo]
Home, o dereito a falar na súa fala é das persoas, de quen fala pola súa gorxa, non do veciño.
Por exemplo, nun instituto de Ribeira, o fillo dun mariñeiro indonesio, (se os hai), ten o dereito a aprender na lingoa que o seu pai quera (supoño que o español, porque pódelle ir mellor se marcha pra Asturias, ou o País Vasco). Ese dereito é individual, é dese neno. Non doutro.
Cada persoa ten dereito a falar na súa lingoa (eu, en castrapo), e a non ser discriminado pola súa fala. Este seríache un dereito dos “secundarios”. A min paréceme un dereito elemental, pero ben...
O dereito colectivo sería (por poñer un exemplo), o dos nenos dun instituto de Cornellá, de Ferrol, de Álava, de Alicante a seren ensinados na sua lingua-nai, que é nun 80% o castelán (ou o catañol.
Así como os dos institutos de Hernani ou Lérida o teñen a dereito colectivo de aprendere no vasco e no catalán. Ben.
Entendo que os nenos, ademais do dereito persoal (e secundario) a non sere discriminado, teñen o dereito colectivo a aprender na súa fala. En Ferrol, o castelán (ou o castrapo).
#13 hai 13 horas e 54 minutos arzaya
En realidade falar de liberdade lingüística é un absurdo, e entrar na discusión outro absurdo. Un falante andaluz pode falar o que queira e escribilo pero na realidade non é así. A existencia dun estándar implica que outras variedades están prohibidas socialmente. Por iso os comentarios anteriores sobre o castrapo está fora de lugar. Por certo, os indonesios veñen traballar aqui sen as súas mulleres e nenos, e o que queren é volver a Indonesia ao rematar a marea e así o fan. Os nenos e escolares de todo o mundo non teñen capacidade para escoller, polo a única liberdade é a que lle outorgan os pais e o goberno. Dá igual o que decidan os pais, se un profesor se nega a da-las clases nun idioma..expediéntase? A solución é a segregación en colexios por lingua, pero iso non o defende ningún partido político galego, entón volvamos ao principio e redución ao absurdo, a solución é irrealizable na actualidade. En realidade o que defende o PP é a inmersión en castelán (garantir o castelán para os que o falan e non garantir ensino en galego aos que falan galego)
#16 hai 3 horas e 26 minutos Raimundo [Valora este comentario Positivo -3 Negativo]#13, arzaya, vexamos, utilicemos o conceuto de dereitos colectivos no ensino, nun instituto.
Por exemplo, de Cornellá (80% de castelanfalantes), ou de Ferrol, Coruña, Vigo (70% castelánfalantes).
¿A maioría castelán falante ten o dereito colectivo a recibir clases en castelán? Pois claro... senón veriánse perxudicados na súa aprendizaxe, poderían retrasarse, perder curso, ser diglósicos en castelán...
¿Basado neste dereito, poden impoñer o castelán a minoría catalánfalante, ou galegofalante?
Pois non, a minoría tamén ten “dereito a decidir” a lingoa do seu ensino. A no sere discriminados pola súa lingoa. A non sere prexudicados na súa aprendizaxe.
¿Hai ou non hai liberdade linguística? Esta, a de que cada un elixa a fala do seu ensino. E como o aprendizaxe é individual, a liberdade tamén.
E non hai problema, porque os profesores falan o catalán e o castelán (ou o galego e o castelán). Poden dar clase nas dúas lingoas. E facer realidade o dereito a decidir lingüístico de todos os seus alumnos.
Se non o fan, son uns feixistas. Quítanlle a liberdade (discriminan), a unha parte dos seus nenos no seu dereito a elixir a fala. Sexa a minoría ou a maioría. Feixismo.
Raimundo deixa de ralhar com a tua catalano-fobia...a razom da existencia do castrapo e o nom-ensino do galego a quem o falou por seculos...Por certo dixem-cho umha cheia de vezes..Em Stockwell (Sul da Londres) mais da metade da populaçom escolar fala galego-portugues ou espanhol e estas linguas ficam inexistentes nas escolas (agas a nivel optativo nalgumhas)...E os mestres podem aprender a falar galego, catalam ou o que seja...por que nom?? Ou e que so em Cornella ha que falar castelam?? Os teus argumentos tenhem a eiva da falha de rigor historico e moita histeria espanholista
Raimundo. Penso que non te entendes nin ti mesmo. Faste preguntas, constéstalas á metade e non entras a debater o artigo en cuestión.
Dime só un exemplo dun país no mundo que permita aos seus habitantes desenrolarse no idioma que a cada un (o seu dereito individual, coma ti dis) lle parece máis acaido. Dime un exemplo.
Raimundo é o típico exemplo de catalanófobo e submisso aos discursos da gente que não tem nada melhor do que tocar o caralho. Mais uma vez, repito a minha experiência vital...
Estudei num concelho com mais do 95% de galego-falantes e num centro de ensino com 100% (sim, pleno absoluto) de alunos galego-falantes (ao menos assim era quando eu estudei). De facto, nunca tive um companheiro de aulas castelhano-falante até o segundo ano de instituto.
Apesar dessa clara situação linguística de monolinguismo por parte do alunado, só tive aulas normalizadas em galego no primeiro curso de primária, sendo o resto de cursos monolingues em castelhano (1º e 2º de parvulário, e de 2º a 5º do EGB -ambos incluídos-). Isto é, dos meus primeiros sete anos lectivos, seis foram em castelhano. Ainda, as minhas primeiras aulas de galego chegaram em 3º do ESO (aos 7-8 anos), sendo (como digo) o resto tudo monolingue em castelhano.
Acaso eu não fui logo uma "vítima"? Não tinha eu direito a estudar na minha língua materna? Não se produziu uma injustiça?
Pois não. Daquela a legalidade permitia este tipo de situações (e tampouco hoje a cousa é tão diferente em muitos centros), e penso que saí bastante normalinho (bom, algo lusista, mas isso não é uma enfermidade, ou? :D).
Em resumo:
1.- Deixai de tocar o caralho.
2.- Não subestimeis a capacidade das crianças para estudarem numa língua diferente da sua, porque têm mais aptitudes que os adultos.
3.- Não é "Cornella", mas Cornellà.
#18, Hermerico, Yolanda eche moito mais guapa, pero mais simpática a Rosa Díez.
Rosa Díez é unha muller ameazada de morte polo feixismo vasco. En Ferrol comocemos ben esa situación. Loita contra o feixismo, non contra o idioma vasco ou galego. Como fai Yolanda. E pocos mais.
Pero Rosa Díes manexa moi ben a red (como o Obama).
Si o ensino en galego utilizase a rede (nas aulas) tal como a Rosa o lingaoxe antefeixista, e os nenos falasen todolos días con cativos portugueses, brasileiros, arxentinos... o galego non estaría en perigo. Soio perigaría as imposicións lingüísticas nacionalistas (españolas ou galegas, catalanas...)
Cousas de saber facer as cousas coas ferramentas adecuadas, como a Yolanda, como a Rosa.
#20, alpabarda, home, o que eu fago (sempre) e poñer en terra os conceutos abstractos dos artigos, neste caso os dereitos colectivos... os poño a funcionar dentro dun aula, e pasa o que pasa...
Falo do único país en que os profesores saben falar as dos lingoas na que falan os seus alumnos. Do único país no que esa riqueza lingüístuica é perseguida polas normas feixistas que impoñen a ese profesor (sí, bilingüe) o ensino en só unha lingoa (como no franquismo impuxóse a inmersión obligatoria no castelán).
No único país na que ese profesorado bilingüe acepta as mismas normas franquistas/feixistas de imposición dunha lingoa única, discriminando aos seus nenos que non a falan. E quedan tan contentos...
Dese único país no que o feixismo confúndese coa democracia... e o galego morre, mentras tanto, claro...
#19 maeloc, por séculos falouse moi ben galego, sen escolas.
A inmersión lingüística obligatoria do franquismo no castelán, impuso a diglosia (o vello que non lee nen escribe en galego, e sí faino en castelán, pero fala galego)... e, claro, o castrapo.
E a inmersión linguística obligatoria no galego aumentará o castrapo.
Penso que si aos nenos castelánfalantes das cidades soio van ter ensino en galego, o que crecerá seráche o castrapo (escribirán coa ortografía castelá, xiros etc...). O Jordi Pujol laiábase de que o castelán perde pureza outro día... penso que é por eso, pola inmersión dos nenos castelafalantes que españolizan a catalán. Surxirá un catañol, cediño...
O profesor, que coñece os dous idiomas, debe ensinar moi ben a distinguilos, falando en perfecto castelán aos seus nenos castelanfalantes, e en prefecto galego, aos seus neno galegofalantes (e castigando sin recreo aos lusistas)...
E todo sería mellor para o galego... pero vai selo pra o castrapo ¿que apostas?
Nunha clase na que o 90% dos nenos sexan galegofalantes ou catalán falantes, o seu profesor a maioría do tempo falará en galego ou catalán. e un pouco en castelán, se hai un 10% de nenos castelanfalantes.
¿Cal é o problema? O profesor sabe castelán, e sabe catalán (os catalans), e galego (os galegos).
O que non pode e repetirse o que contas, que un neno non aprenda no súa lingoa nai. Porque é a mellor para aprender.
Os galegofalantes, coma ti, en galego. Os castelanfalantes, coma min, en castelán.
¿Ou agora vai ser un progreso repetir a mesma discriminación que sufriches, pero ao revés? Agora que se fastidien os nenos castelanfalantes, porque lles toca, coma tocoulles aos galegofalantes...
¡Érache o que necesitaba o galego!
#25 A vulneração dos meus direitos linguísticos foi em plena década de 90, ou seja, "ontem", como quem diz. E ninguém se escandalizou. E agora não se fala de fazer o mesmo mas ao invés (já está Papá-Gobierno-de-España para evitá-lo), mas de que como mínimo o 50% do ensino seja em galego. Acho que é algo perfeitamente exigível para compensar o défice histórico que padecemos. Porque para poder ESCOLHER é preciso SABER, para uma LIBERDADE efectiva cumpre conhecer as alternativas. E, desde logo, tal como está agora mesmo o ensino do galego, não se garante um conhecimento sufiente desta língua, motivo polo qual difícil vai ser poder escolher nada.
As túas teorías, Raimundo, sustentan un "apartheid" non só lingüístico, senón cultural, social, etc...Son indefendibles en calquera outro contexto, si as trasladas a outro país. Pero aquí vale todo, parece.Os que "nacen" galegofalantes, vale, que lles den clase en galego, pero que o idioma non "contamine" aos que van á clase e viven na mesma sociedade que eles e falan maioritariamente castelán, non vaia ser que se contaxien. Ademáis, cos que empezan falando galego xa se encargarán os medios de comunicación, a mentalidade acomplexada cara ao idioma propio e unha maioría de profesores non menos acomplexada e incumplidora das leis de irllo borrando da cabeza e da fala.
Por certo, qué facemos neste contexto co Inglés ou outro idioma extranxeiro? Non é unha imposición para o pobre neno monolingüe?. Ademáis deso, debuxades un falso panorama de bloques monolíticos falantes dun só idioma.O que fai falla é darlle formación e importancia social e académica a ambos idiomas, coa diferencia de que o castelán eso teno garantido, e o galego non, porque se pasan a mínima protección marcada por lei polo forro dos...
En definitiva, os "bilingüos" prantexades unhas opcións de auténtico apartheid, dignas do goberno de Pretoria aquel.
Por certo, o artigo moi bon e ben escrito.
Raimundo: Ou non entendiche a miña pregunta, ou non a queres entender. Pedinche un exemplo dun país no mundo no mundo que practique o que ti propós. E dicir. Que a política linguística se faga por individuos, non por intereses públicos e culturais.
Os problemas que temos na Galiza son semellantes aos de Suecia ou Dinamarca. O Goberno Danés se está a preguntar se o aumento dos falantes en inglés é suportable coa superviviencia do danés como lingua culta. O incremento de falantes en inglés implica que os neoloxismos virán tamén por esa lingua e o danés non evolucionará. Con este problema están dispostos a iniciar políticas de obrigaroriedade do danés (fascismo, según tí). Non tratemos o noso idioma como as reservas dos indios, por favor, e saiamos ó mundo copiando aos mellores.
Por outro lado, deixemos de lado as chorradas que dicimos sempre no noso país. Se por ter máis clases de galego rematas falando castrapo é un problema personal do individuo (ou do sistema educativo) pero non do galego. E dicir, se por ter máis clases de matemáticas rematas facendo ecuacións e poñendo no canto dun x a fórmula do cloruro potásico, o único que se amosa é a incompetencia do individuo non a incompentencia das matemáticas ou da química.
Insisto. Saiamos ó mundo dunha punta vez e vexamos como tódolos paises, incluso en contra do opinión maioritaria da poboación adoptan as políticas linguísticas moi similares ás nosas. A ningún sueco se lle ocorrerá dicir cousas como as que dicimos aquí. "Se aprendo máis sueco o que pasará e que non falarei ben nin sueco nin inglés". MENUDA CHORRADA. SOMOS UNS PALETOS E NON SAIMOS DELA.
Raimindo, meias respostas e repsotas a meias som-che amesma coussa..as vezes milhor nom contestes nada...como ja adoitas a fazer a cotio...A razom do castrapo foi o ensino oficial, hegemonico (mesmo para os que nom iam a escola, mais tinham que resolver asuntos com a igreja, admon, etc etc) do ESPANHOL como lingua UNICA, num pais que (ainda hoje) na sua esmagadora maioria FALAVA GALEGO...Tu jaora que es do que prefires o castrapinho regional afim ao auto-odio que professas que umha lingua normalizada, culta e como tal presente no ensino como em justiça lhe corresponde desde ha seculos...Pra ti o galego e o catalam tenhem uns deveres e o espanhol tudos os direitos, mesmo para ensinar-lho a quem nom o fale....que foi o que passou (e ainda passa) na Galiza per secula seculorum...
#27 anacleto, se tódolos mestres falara inglés, (galego e castelán xa o falan, mais mal que ben). Todos. Non faría falta a clase de inglés. Na aula falaríase en inglés, en castelán, en galego. Os nenos aprenderían escoitando e falando... de pequeniños.
Como o nivel cultural non da pra tanto... como os nenos non falan pola rede con nenos irlandese, ingleses... pois a seguir de de memoria... ouseña, que non aprenden... nin inglés nin galego.
Se o mestre falase tódolos días en galego, e castelán, dándolle a mesma importancia aos dous, según lle pete, pero aos dous, non hai problema.
O “apartheid” é no que vivimos os das cidades castelánfalantes (de Ferrol, de Vigo, de Cornell(á), de Alicante, de Vitoria...) que non podemos presentarnos as oposicións autonómicas. E de por vida, "apartados" da nosa administración.
O artigo está moi ben escrito, pero non explica como funcionan os dereitos colectivos na realidade, cando chocan cos dereitos primarios (liberdade de cátedra, dereito a non sere discriminados pola lingoa, dereito a aprender na lingoa-nai), cando chocan os dereitos das maiorías e das minorías.
Así que fágoo eu... paseniñamente, como din na TVG
Dinamarca é unha economía moi internacionalizada. Teñen que saber inglés. Todos. Metérono nas escolas. Tiveron un éxito total, polo que dis.
¿E teñen medo a un castrapo inglés-danés? ¡¡ Quen tivera ese problema...!! Pagaría o que fose por telo en Galicia. Hasta falaría en lusista, se axudara...
En Cataluña, en Lituania, en Sudamérica, haiche a lingoa dos señores (o catalán, o lituano, o inglés, o español...), e a dos traballadores ( o español en Cataluña, o ruso en Lituania, o español en USA, o aymará, o quechúa...).
O inglés en Dinamarca, en Cataluña, en Lituania, en Bolivia, e a lengua do comercio.
Nas escolas hispanas de USA, ademais, a dos señores.
Pero en Galicia, o galego e a lingua dos campesiños, e dos traballadores de orixe campesiña. E o castelán é a lingua dos señores, é dos da cidade (cada vez mais, e a unha velocidade que arrepía). En Ferrol, de sempre, de todos. Co castrapo.
O inglés imponse pola economía, é un problema cultural (e en USA, ademais, tamén, é a lingua dos señores).
A imposición do catalán aos inmigrantes, do lituano aos rusos, do español aos indios, é clasismo, racismo, feixismo...
En Galicia é distinto. É a lingua dos campesiños a que esmorece... nas cidades...
¿Ou non?
A terceira lingua de Cataluña, de acordo con La Vanguardia é o amazigh, lingua bereber. Teñen dereito os pais a escoller ensino en bereber en Cataluña?
A liberdade comentada supoño que se cinxe entón só ás linguas oficiais.
A primeira lingua dos concellos occidentais do Bierzo e Zamora é o galego, porém a lingua está excluída nas escolas..entón a liberdade non é universal nin sequera en España, depende de onde naces (españois de primeira, españois de segunda)
Terceiro, e máis complicado. Como pensan facer efectiva esa "liberdade"? Van respeitar o dereito dos galegofalantes a unha educación íntegra en galego? até qué nivel de ensino?
Cuarto, se eu asumo que o galego é portugués (feito recoñecido por diversos lingüístas) teño dereito a clase en portugués? Quen determina que o que falo ou non é portugués? os castelán falantes de Galiza? Onde está a liberdade?
A constitucíón determina a miña obrigación de saber galego, estamos a favor da igualdade ou da liberdade? polo que se ve non é o mesmo.
Quen determina a lingua que fala unha familia galega con membros que falan varias linguas?
Se dan liberdade de escolla é indubidable que a maior parte dos que escollan galego estarán nas cidades, pois no rural existe unha percepción negativa do galego. Cómo se obriga a un profesor castelán falante a dar clases na "liña educativa do galego"? Cambiamos os destinos deses profesores, cambiamos o sistema de promoción? Fágano!
Non non enganemos, o que se intenta promover non é a liberdade senón a desregulación. Nese caso o futuro do galego na escola depende dos profesores.
Hipóteses:
1) dúas liñas educativas. O futuro do galego na escola depende dos pais. Sea conciencia nacional aumenta sería un éxito sen precedentes: o predominio do galego no ensino sen discusión posible
2)desregulación: o futuro depende dos profesores. Seguiría a haber protestas dos castelán falantes e dos galego falantes.
3) Asimetría: liña de castelán garantido e liña galego-castelán. Sería inasumible por moitos galego falantes. Depende tamén dos profesores. Un profesor que explique en galego nesa liña será expedientado, maravilloso argumento reivindicativo, moi útil para o galego
En resumidas contas, efectivamente a lingua non se fala por decreto, pero se pode promover ou obstaculizar o seu uso. Sabemos qué partidos están detrás da obstaculización. Voten en consecuencia.
Raimundo:
Muito bem, concordo plenamemte contigo, aí falache.
Impor a língua dos senhores aos obreiros e aos pobres é, como dizes, fascismo, classismo e totalitarismo. Em Madrid e em Almeria, os fascistas (que são o 100% da povoação) impõem totalitariamente o castelhano aos inmigrantes marroquinos, senegaleses, polacos e galegos.... A mim, quando vou a Merdid, por exemplo, no aeroporto, não há xeeito de que me atendam em galego, impoem-me fascistamente o castelhano. Viva o galego em Merdid...! Viva o árabe em Barcelona...! Viva o ruandês na Galiza...! Viva la pepa...!
Sim, Raimundo, já supunha que para tí é mais simpática a fascista da Rosa Diaz, ameazada segundo tí pola resistência vasca, e que "nom vai contra o idioma basco ou galego", nom, é pola "liberdade", a liberdade individual de falar galego ou nom, e a obriga colectiva do espanhol.
Vá! fai-nos um favor e escreve em espanhol!
# arzaya, só hai un modelo lingüístico, o democrático, no Bierzo, en Cornellá, o do bereber. O mesmo.
Se nunha clase do Bierzo, o 80% dos nenos falan galego, nesa clase o mestre ten que falar en galego (e en castelán co 20% restante). Os mestres non falantes, non, pero teñen que aprendelo. Para ensinar mellor. Na súa lingua-nai.
En Cornell(á) o mestre ten que falar castelán co 80% dos nenos (e en catalán co 20% restante). Pódeo facer. Fala castelán e catalán. Coma todos os mestres cataláns. Sen excepcións. Se non o fai, e un feixista.
E si o bereber é a terceira lingua de Cataluña, pois significa que é outra sinal da identidade catalana, coma a sardana, coma a rumba catalana, coma a Feira de Abril de Barcelona.
Pero na escola... se nun instituto barcelonés o 50% dos neneo falan o bereber, terán que aprender en castelán, ou en catalán (según elixan os seus país), porque non hai mestres que o saiban. Unha mais das miserias da emigración.
Coma en Francia un neno español da emigración española ten que aprender en francés. Polo mesmo, os seus mestres non falan o castelán. Ten que ir a unha clase de idioma español.
Os nenos bereberes teñen que dar unha clase de idioma bereber, con mestres bereberes, contratados pola Generalitat. Pero dentro de 15 anos, os nenos bereberes xa deberían poder aprender todo en bereber, castelán e catalán. Polo dito, por sere o bereber outra identidade catalana. E porque, entón, pasado o tempo, xa teñen dereito, que a Generalitat ten que facer posible. Pra eso pagan impostos.
¿Como facelo? Sen hipóteses.
Collendo os métodos pedagóxicos dos que o fan de marabilla, coma os daneses, ou os suecos. Tráense as nosas escolas eses métodos ¡e listo! O resto é feixismo (que un neno do Bierzo, de Cornellá, non poda aprender na súa lingua). Con democracia escolar e diñeiro, acabouse o conto.
E porque o futuro do galego (e do bereber), depende dos profesores, claro, de se se ensina ben ou mal.
#43 hermerico, Rosa díez, e moitos galegos emigrantes en Bilbao, están ameazados de morte por uns señoritingos asesinos, fillos dos carlistas navarros que lle deron a vitoria a Franco.
Que resiste ao feixismo merece todolos respetos.
E a Yolanda, en Ferrol.
#40, suso, cando chegas a Madrid, ou a Becelona, falas castelán porque sinon... e cando vas a París, en francés ou inglés. Sinon...
E si vas a Barcelona e falas en castelán, un de ERC contestáche en catalán, entón... ¿onde está o imperialismo? E a mala educación, a falta de respeto... ¿en Madrid? ¿En Barcelona?
No hay comentarios:
Publicar un comentario